In ons netwerk streven we gezamenlijke doelstellingen na, zoals gedefinieerd in de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed. Van een breder gebruik van ons (digitaal) erfgoed tot het slim toepassen van standaarden en nieuwe technologieën. Dit doen we via een organisatienetwerk. Bestuur, domeingroepen, adviesgroepen en andere overlegvormen in het Netwerk Digitaal Erfgoed maken inhoudelijke en organisatorische verbindingen over de grenzen van type erfgoed, organisaties en collecties heen.
Zes erfgoedsectoren
In het Netwerk Digitaal Erfgoed draait het om het verbinden van erfgoedinformatie, door gedeelde principes te formuleren, planmatig lijnen uit te zetten en daarlangs gezamenlijke projecten uit te voeren. Zo helpen we gebruikersgroepen op een klantvriendelijke manier.
Erfgoedsectoren willen daartoe meer samenwerken. De meeste partners in het netwerk zijn actief in een van de zes erfgoedsectoren: archieven, bibliotheken, musea, av en media, digital humanities en design en digitale cultuur. Dit verklaart ook de grote betrokkenheid van de nationale erfgoedinstellingen die werken aan professioneel behoud, beheer en gebruik van digitale data. Dit zijn het KNAW Humanities Cluster, de Koninklijke Bibliotheek, het Nationaal Archief, Beeld & Geluid, Nieuwe Instituut en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Nationale erfgoedinstellingen als dragende partijen
‘Het erfgoedveld neemt de in het NDE ontwikkelde instrumenten niet alleen in gebruik, ook zal het veld ze vanuit het netwerk gaan beheren’
Arjan de Zeeuw Bestuurslid van het NDE en directeur Kennis & Advies bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Bestuur
Sinds 2015 nemen de nationale erfgoedinstellingen, als sterke partijen in een breder veld van instellingen met dezelfde ambitie, samen de verantwoordelijkheid voor de opbouw van het netwerk. Zij vervullen een voorbeeldfunctie als het gaat om de uitvoering van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed. Zij dragen bijvoorbeeld actief bij aan het termennetwerk en de registerfunctie, stellen eigen informatie als linked data beschikbaar en hebben hun duurzame opslag op orde. Ook zetten zij hun organisatievermogen, voorzieningen, kennis en budget voor de hele erfgoedsector in.
Om die reden vormen de directeuren van deze zes nationale erfgoedinstellingen het bestuur. Dat past goed bij hun sectorale verantwoordelijkheden, wettelijke taken en unieke competenties. Het bestuur heeft de slagkracht én het vermogen om kleine en grote partijen te (ver)binden en te vertegenwoordigen in het netwerk. Ook maakt het bestuur op landelijke schaal afspraken over het koppelen van collecties en het samen ontwikkelen en beheren van technische voorzieningen. Zo ondersteunen zij hun sectoren in de digitale transitie.
‘‘Denken dat je het allemaal zelf kunt oplossen gaat het niet worden als we kijken naar de uitdagingen van duurzame toegang. Het is kennis delen of irrelevant worden’’
Robert Gillesse Lid van de werkgroep Houdbaar bij het Netwerk Digitaal Erfgoed en digital archivist bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
Werkgroepen
Sinds 2015 zijn veel van de activiteiten in het netwerk ingedeeld volgens de drie domeinen uit de Nationale Strategie: Digitaal Erfgoed Zichtbaar, Digitaal Erfgoed Bruikbaar en Digitaal Erfgoed Houdbaar.
In de werkgroepen zijn de nationale erfgoedinstellingen minimaal op managementniveau vertegenwoordigd. Verder bestaan de werkgroepen uit vertegenwoordigers van belangrijke samenwerkingsverbanden en organisaties van middelgrote en kleinere instellingen. De werkgroepen komen zes tot acht keer per jaar bij elkaar. Het voorzitterschap wisselt jaarlijks.
In het netwerk kennen we verschillende advies- en overleggroepen, waarin een meer structurele uitwisseling van kennis en ervaringen plaatsvindt. De adviesgroepen hebben een tijdelijk karakter en spelen in op actuele behoeftes in het netwerk. Zo bestaat er op dit moment een Adviesgroep Onderzoek. In 2022 zal een adviesgroep gestart worden die zich richt op afstemming rondom deskundigheidsbevordering.
Als instellingen hun informatie onderling verbinden, kan het erfgoed nog beter gevonden en door de gebruikers beleefd worden. De Nationale Strategie Digitaal Erfgoed is daarop gericht en de Digitaal Erfgoed Referentie Architectuur (DERA) beschrijft welke afspraken hiervoor nodig zijn. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is eigenaar van de DERA. De Architectuurraad, onder voorzitterschap van OCW, zorgt voor de doorontwikkeling van deze referentiearchitectuur.
